FOK!filmblik: Fantastic Voyage (1966)

Op 24 augustus 1966 verscheen één van de meest indrukwekkende sciencefiction films uit de zestiger jaren in de Amerikaanse bioscopen. De door Richard Fleischer geregisseerde film Fantastic Voyage was op zijn zachtst gezegd revolutionair en voegde een nieuwe dimensie aan het fantasierijke genre toe. Waar sciencefiction films zich voorheen toch meestal in de ruimte afspeelden, werd in dit door Jules Verne geinspireerde verhaal het menselijk lichaam de plaats waar het avontuurlijke verhaal zich afspeelt. Geen 'Outer Space' maar 'Inner Space' dus.

Fantastic Voyage 1

Fantastic Voyage speelt zich af in het jaar 1995. De Tsjechische geleerde Jan Benes ontsnapt, tijdens de nog steeds heersende Koude Oorlog, naar het vrije westen en wordt naar de Verenigde Staten gebracht om daar verhoord te worden. Er wordt echter een aanslag op hem gepleegd waarbij Benes in coma raakt. Om de man (en zijn essentiële kennis) te redden wordt Benes naar de C.M.D.F. (Combined Miniaturized Deterrent Forces) gebracht, waar men in staat is om voorwerpen en mensen te minimaliseren naar de grootte van een bacterie. Een team, bestaande uit de CIA-agent Charles Grant (Stephen Boyd), de piloot Bill Owens (William Redfield), Dr. Michaels (Donald Pleasence), chirurg Dr. Peter Duval (Arthur Kennedy) en zijn assistente Cora Peterson (Raquel Welch), worden in een microscopisch kleine onderzeeboot in het lichaam van de man geinjecteerd, om de strijd aan te gaan met het bloedstolsel in de hersenen van Benes. Ze hebben echter slechts 60 minuten om de klus te klaren.

Fantastic Voyage 2

Het door Otto Klement en Jerome Bixby geschreven verhaal was als gesneden koek voor regisseur Fleischer. Fleischer had voorheen een studie medicijnen en menselijke anatomie gevolgd, waarna hij had besloten om filmmaker te worden. Voor het technische aspect van het filmproject ging de regisseur opnieuw aan de slag met Harper Goff en Fred Zendar, een tweetal mannen met wie Fleischer ook had gewerkt bij de totstandkoming van 20.000 Leagues Under the Sea in 1954.

Fantastic Voyage werd natuurlijk vooral bekend vanwege de oogverblindende effecten die in de film gebruikt werden. Zo zien witte en rode bloedlichaampjes er opeens uit als monsterlijke wezens en kreeg de nietsvermoedende bioscoopganger ook nog eens het menselijke lichaam vanuit een geheel nieuw oogpunt te zien. Ook de spannende filmmuziek van componist Leonard Rosenman speelde daar een grote rol in. Rosenman had eerder al scores geschreven voor onder meer East of Eden (1955), Rebel Without a Cause (1955), The Outsider (1961) en Hell Is for Heroes (1962), en ook voor Fantastic Voyage wist de uit Brooklyn afkomstige componist de juiste klankkleuren te vinden.

Fantastic Voyage 3

Fantastic Voyage zou vijfmaal genomineerd worden voor een Oscar, waarvan twee beeldjes, in de categorieën Best Special Effects en Best Art Direction, werden verzilverd. Ook in de pers onving de film louter positieve reacties. De film zou eveneens als inspiratiebron dienen voor films zoals Innerspace en Osmosis Jones, al konden beide films niet tippen aan het origineel.

Uit de Telegraaf van 24 december 1966
Uit de Telegraaf van 24 december 1966

In 2007 verscheen de film in een prachtig gerestaureerde uitvoering op dvd in de reeks Cinema Classics Collection - Special Edition van 20th Century Fox Home Entertainment. Deze bevat naast de epische sciencefiction film ook een prachtige featurette getiteld Lava Lamps & Celluloid: A Tribute to the Visual Effects of Fantastic Voyage, waarin effectenspecialist Craig Barron ons een korte blik achter de schermen geeft. Ook kan de film bekeken worden met informatief commentaar van de bekende filmhistoricus Jeff Bond.