DVD: 102 Minutes That Changed America
Dinsdag 11 september 2001. Vrijwel iedereen weet nog wat hij of zij deed op het moment dat duidelijk werd wat er zich afspeelde in Amerika. Volgende maand is het alweer tien jaar geleden dat terroristen vliegtuigen kaapten en onder meer in de torens van het World Trade Center in New York vlogen. The History Channel zond in 2008 de documentaire 102 Minutes That Changed America uit dat vier Emmy Awards won en dat dit jaar op dvd is verschenen.
De documentaire start enkele ogenblikken nadat het eerste vliegtuig de noordelijke toren raakt. Buurtbewoners, toeristen en andere mensen die op dat moment in de buurt zijn met camera’s bij de hand filmen de brandende toren en de omgeving. In eerste instantie de verbijstering, schrik en de verwarring over wat er precies gebeurd is. Als ineens ook de zuidelijke toren geraakt wordt neemt de paniek toe. Mensen springen uit het raam naar beneden, brandweerwagens rijden af en aan en men slaat op de vlucht. Het zijn verbijsterende beelden uit verschillende hoeken op Manhattan zelf, maar ook vanuit de lucht, andere wijken van de stad en New Jersey.
De beelden zijn gemonteerd in real-time. Regelmatig komt er een klok in beeld, waardoor het een soort 24-achtige setting krijgt. In tegenstelling tot de actieserie zijn deze gebeurtenissen wel daadwerkelijk gebeurd. Beelden van amateurs worden afgewisseld met shots uit helikopters van diverse nieuwsstations. Het is alsof je meekijkt door de ogen van hen die er die dag getuige van waren. Het geschreeuw, de sirenes, de paniek. Ijzingwekkend zijn de beelden van een lege markt aan de voet van het WTC. In allerijl verlaten terwijl een vrolijk muziekje door blijft spelen. Dat geldt ook voor de beelden van de stoffige straten in Lower Manhattan na het instorten van de eerste toren. Hoestende mensen die vluchten, auto’s bedekt onder een dikke laag stof en brokstukken die overal neer zijn gekomen. Het meest ingrijpende shot komt van een gezin dat vlakbij het WTC woont. Gedurende de documentaire zien we beelden vanuit hun huiskamer met uitzicht op de torens. Nadat de tweede toren ingestort is en de rook wegtrekt blijft er niet meer over dan een blauwe lucht. Alsof er nooit wolkenkrabbers hebben gestaan en het gewoon een mooie onbewolkte septemberdag is en er niks is gebeurd.
De film wordt ondersteund door diverse geluidsfragmenten. Naast het commentaar van de mensen achter de camera horen we onder meer George W. Bush die belooft dat de verantwoordelijken zullen worden opgespoord en verslaggevers die de situatie uit de doeken doen. Indrukwekkend zijn de gesprekken over de portofoons van de brandweer. Een paar minuten voordat de zuidelijke toren instort meldt een brandweerman zich op de 78e verdieping waar hij om hulp vraagt om gewonden te helpen. Ook de 911-gesprekken zorgen voor kippenvel. Mensen die vast zitten op de bovenste etages die vragen wat ze moeten doen.
Als extra bevat de dvd een 18 minuten durend filmpje waarin diverse getuigen die verantwoordelijk zijn voor diverse beelden uit de documentaire hun verhaal doen over deze dag.
102 minuten lang duurt deze indrukwekkende reportage over één van de meest heftige gebeurtenissen van de afgelopen tien jaar. De beelden van de vliegtuigen en de in elkaar stortende gebouwen kent iedereen, maar wat men daar tussenin heeft meegemaakt is met deze documentaire op duidelijke en respectvolle wijze in beeld gebracht, waarmee de herinnering aan 11 september 2001 levend wordt gehouden.
