Transformers: Age of Extinction

Met een vijfde en een zesde film al aangekondigd is duidelijk dat de Transformers-franchise nog lang niet ten einde is. Daaruit valt ook af te leiden dat ongeacht de kwaliteit van de delen in de filmserie, het publiek er toch wel kaartjes voor blijft kopen. Of dat men in Hollywood in ieder geval die verwachting heeft; na het afronden van de vierde Transformers-film heeft immers niemand gezegd: hm, misschien moeten we nog even wachten hoe deze het doet voordat we een volgende film aankondigen.

Want Transformers: Age of Extinction is weer een mooi kunstwerkje van Ehren Kruger (schrijver) en Michael Bay (beeldkunstenaar). Na drie films naar een rennende en schreeuwende Shia LaBeouf te hebben gekeken toont deel vier ons een iets minder panische Mark Wahlberg, in zijn tweede samenwerking met Bay. Hij speelt Cade Yeager, een zelfbenoemd 'uitvinder', die rotzooi opkoopt en probeert er iets nieuws mee te bouwen. In deze hoedanigheid komt hij in het bezit van een oude truck, stoffig en vol kogelgaten, waar alle energie uit is. Wanneer hij de truck een beetje oplapt ontdekt hij echter dat hij een Transformer gevonden heeft, en niet zomaar eentje: de truck is Optimus Prime.

Transformers: Age of Extinction: Mark Wahlberg

Age of Extinction speelt zich een jaar of vijf af na Dark of the Moon, waarin de strijd tussen de Autobots en de Decepticons Chicago in puin heeft gelegd. De mensheid is sindsdien niet meer zo gecharmeerd van de buitenaardsen en overheidsdiensten jagen op overgebleven Transformers om ze uit te roeien. Door Yeagers ontdekking van Optimus Prime brengt hem dat in problemen met deze agenten, die roekeloos op hun doel afgaan en een license to kill lijken te hebben.

Het opvallende van Age of Extinction is dat de opbouw van het verhaal in eerste instantie hoopvol lijkt: er worden enigszins pogingen gedaan de inhoudelijke basis wat sterker te maken. De wereld is moe van de Transformers, op een manier die sterk doet denken aan hoe iemand zich moet voelen na de vorige drie films gezien te hebben, en dus zijn er in eerste instantie niet zoveel robots in beeld. Yeager woont samen met zijn dochter, nadat haar moeder is overleden, en voedt haar alleen op in een huis dat op het punt staat hem ontnomen te worden omdat hij het niet meer kan betalen. De vers tot leven gewekte Optimus Prime zit met een ernstig energiegebrek en is daardoor niet zo levendig -- althans, dat beweert hij zelf alvorens het onverklaard te ontkrachten. Politici proberen correct om te gaan met de nalatenschap van 'Chicago' en burgers worden opgeroepen om buitenaardse activiteit te melden. De insteek van dit alles lijkt simpelweg wat persoonlijker dan in eerdere films.

De introductie van de nieuwe personages en de herintroductie van de bekende figuren lijken bedoeld te zijn om Age of Extinction een andere wending te geven dan de allesverwoestende gooi- en smijtfilms die eraan vooraf gingen, maar het duurt niet lang voordat de registers weer open gaan. Op dat moment, of eigenlijk iets eerder al, wordt de logica zorgvuldig opgeborgen en vervangen door lui schrijfwerk. Spektakel begint te overheersen en de personages gaan zich gedragen als kinderen die een actiefilm naspelen: niet nadenken, gewoon datgene doen wat het leukste plaatje oplevert. Het verhaal gaat daarom al snel vervelen en lang voordat de nieuwe Dinobots hun intrede doen begint de vraag "is het nou nog niet afgelopen?" zich aan te dienen. Op dat moment heeft het eindeloze gebrek aan geloofwaardige motivaties bij de personages al zoveel vermoeidheid opgeleverd dat de complete verwoesting van de bioscoopzaal waarin de film wordt vertoond een welkome uitweg begint te lijken.

Transformers: Age of Extinction: Optimus Prime

Het mag wel gezegd worden dat Michael Bay, ongenuanceerd als hij soms kan zijn, wel lijkt te proberen te leren van gemaakte fouten: waar in vorige films de actie soms zo dicht op de camera plaatsvond dat het onmogelijk was om te volgen wat er gebeurde, is het in Age of Extinction prima te doen om de vele actie gade te slaan. Het ziet er allemaal misschien wel wat beter uit. Het maakt de film niet interessanter, maar wel beter te volgen. Helaas is de film ongeveer een uur te lang en is er dus alsnog teveel van het goede, of eigenlijk middelmatige, te zien. Dat is echter meer de schuld van Krugers scenario, dan van Bays regie.

Transformers: Age of Extinction is het begin van een nieuwe trilogie binnen de franchise en als zodanig de introductie van nieuwe personages, situaties en, zo leek het even, beweegredenen. Het ontaardt echter al snel weer in een ongelofelijk oninteressante samensmelting van vechten, schieten, robots, ruimteschepen, springen, vliegen, rennen en schreeuwen. Age of Extinction is geestdodend saai. Het is een film die je alleen aan anderen kunt verantwoorden met het cliché "verstand op nul en gewoon lekker kijken". Dat is immers de enige manier om deze film te verdragen; proberen je verstand toe te passen tijdens het kijken leidt tot een onvermijdelijke afname ervan. En het sluit ook aan bij de makers: het verstand aan de andere kant van het witte doek staat overduidelijk ook op nul en wie anders had verwacht komt teleurgesteld, en compleet uitgeput, uit de bioscoop.