The Dark Knight's Fall: een vooruitblik op The Dark Knight Rises

Wanneer The Dark Knight Rises in de derde week van juli de bioscopen bestormt betekent dat het einde van één van de meest succesvolle comic-filmseries in de recente geschiedenis. Christopher Nolan wist met Batman Begins en The Dark Knight niet alleen grote kassuccessen te behalen, maar ook fans en critici meer dan tevreden te stellen. Zijn interpretatie van de miljardair die zich verkleedt als een vleermuis om zijn stad te ontdoen van het kwaad was gegrond in realisme, met voldoende ruimte voor de fantasie die de Batman-franchise, in film, comics en televisie, al jaren voedt met een rijke variatie aan stijlen en verhalen.

Toen Joel Schumachers Batman & Robin zo langzamerhand de bioscopen had verlaten was duidelijk dat er iets moest veranderen. De film was een blamage in verhaal, design en acteerwerk en een vijfde film in de serie, Batman Triumphant, haalde de productiefase al niet meer. In 2003 begonnen Christopher Nolan en David S. Goyer aan een reboot van de serie, met een meer donkere toonzetting en meer realistische verhaalelementen. Het resultaat was een verhaal over een man die besloot zelf wat te doen aan de criminaliteit in zijn stad, als een gemaskerde burgerwacht.

Batman Begins verschilde van de eerdere Batman-films in dat er in de eerste helft van de film niets te zien was van een gemaskerde superheld. We zagen een Bruce Wayne, die aan de andere kant van de wereld op zoek was naar een doel en dat vond in de training van Rha's Al Ghuls League of Shadows. Wayne kreeg vechttraining van Al Ghul, leerde tactieken en besloot uiteindelijk terug te keren naar Gotham City, dat er minder uitzag als de fantasiestad van Tim Burton en meer als een echte, ruwe stad, met echte problemen en echte criminelen. Nolan nam de bovennatuurlijke elementen weg uit het verhaal en bood een versie van Batman die de interesse trok van meer dan alleen comicfans.

In The Dark Knight haalde hij vervolgens bijna Batman zelf weg uit het plaatje. De film vertelde meer over de politieke en criminele problemen in de stad, met georganiseerde misdaad, de machteloosheid van politie en justitie en de opkomst van een mysterieus, naamloos figuur dat geschminkt door het leven ging en chaos creëerde omdat hij er lol in had. Een man die in Batman een uitdager zag, een zin in het criminele leven. Het was daarnaast het verhaal van een openbaar aanklager wiens status van Witte Ridder dankzij deze Joker veranderde in die van een Donkere Ridder. Het ontbreken van de naam Batman in de titel van de film was tekenend voor zowel de toon als de focus van de film: het was minder een Batman-film dan een film over een stad met problemen. De Knight uit de titel kan, volgens Nolan, zowel Batman zelf als Harvey Two-Face Dent betekenen.

The Dark Knight kenmerkt zich onder andere door het grote contrast dat deze Batman heeft ten opzichte van de Burton-Schumacher films: de man is geen superheld, maar een strijder. Hij wordt niet toegejuicht door het (film)publiek, maar is een man met een missie die groter is dan het behouden van zijn eigen imago. Om de eer van de gevallen Witte Ridder van Gotham te redden neemt hij de schuld voor diens dood en daden op zich en duikt onder. Er zullen acht jaren voorbij gaan voordat The Dark Knight Rises het verhaal oppikt en Batman de kans krijgt om wellicht zijn naam te zuiveren of in ieder geval Gotham te redden.


The Dark Knight: Batman neemt de schuld voor Dents daden op zich

Maar waar moet Gotham van gered worden? Daar is lastig achter te komen zonder de film gezien te hebben. Christopher Nolan wil graag dat zijn publiek de film meemaakt in het theater, en niet in eindeloze previews, spoilers, gelekte beelden en andere elementen die de filmervaring verminderen. In die geest is het ook verstandig om, als je graag de film blanco in wilt gaan, dit artikel vanaf nu over te slaan; hoewel niet daadwerkelijk spoilers, zijn de hierna volgende speculaties niet onrealistisch en is de kans dat ze dicht bij het uiteindelijke verhaal van de film staan aanwezig. Daarnaast worden elementen uit de comics besproken, waarmee dit artikel een spoiler is voor diezelfde comics.

Via interviews en artikelen in online media en tijdschriften, alsmede het feit dat Tom Hardy de rol van Bane speelt in de film, is al het één en ander bekend over het bronmateriaal van de film. Net zoals Batman Begins en The Dark Knight is het verhaal geen verfilming van een enkele comic, maar zijn verhaalelementen uit diverse comics gebruikt als inspiratie. Van The Dark Knight Rises mag verwacht worden dat de comics The Dark Knight Returns, Knightfall en No Man's Land elementen bevatten die terug te zien zijn in de film. En inderdaad, wanneer gekeken wordt naar de trailers en tv-spots die tot nu toe zijn verschenen, kan op redelijke wijze gespeculeerd worden over wat die elementen zijn.